Joodse feestdagen: Poeriem

Poeriem is een joods feest, dat ook wel het lotenfeest wordt genoemd. Het wordt gevierd op de 14e dag van de maand Adar uit de joodse kalender. Doordat dit een maankalender is, vallen joodse feestdagen zoals Poeriem steeds op verschillende data van de Gregoriaanse kalender. Het joodse etmaal en dus iedere feest- en gedenkdag loopt van zonsondergang tot zonsondergang, dus heeft de dag achtereenvolgens een avond, nacht, morgen, middag en namiddag.

Het feest van Poeriem is een voorjaarsfeest. Het feest herdenkt de redding van het volk. Het verhaal van Esther (haar Hebreeuwse naam was Hadassa), op een aparte perkamenten rol geschreven, wordt in de synagoge voorgelezen.

Vanwege haar schoonheid werd Esther door koning Achasjwerosj van Perzië tot vrouw genomen. Zij verkeerde zodoende in de positie om samen met haar oom Mordechai de door de sluwe vizier Haman beraamde ondergang van haar volk te voorkomen. Toen Haman het joodse volk bij koning Achasjwerosj aanklaagde, argumenteerde hij: "er is een volk, verspreid en verdeeld over de volkeren… En hun wetten zijn anders dan die van welk ander volk ook". Wat Haman zich niet realiseerde was dat juist deze "beschuldiging" de sleutel voor de verlossing bevatte en de uiteindelijke overwinning op zijn misdadig plan. Inderdaad, is het joodse volk "één volk".

Mordechai, de jood, de joodse leider van zijn tijd, slaagde erin zijn volk te verenigen om Haman te verslaan. De "Megilla" (de rol) vertelt ons dat hij boog noch knielde. Hij weigerde iets af te doen aan de eeuwige waarden van de Tora, ook al riskeerde hij daarmee zijn eigen leven. Hij won ook het respect van koning Achasjwerosj en werd benoemd tot diens onderkoning die nieuwe welvaart aan alle landen van het Perzische imperium bracht.

Het historisch weinig betrouwbare boek wil de oorsprong verklaren van het joodse Poerim-feest. Achasjwerosj was waarschijnlijk Xerxes I (486–465 BCE), maar het is onbekend of hij ooit een Esther heeft gekend.

Op Poeriem is het een Mitzvah om naar de "megilla" te luisteren. Een mitzvah -goede daad, godsdienstig gebod. De Mitswot zijn de geboden van de Thora, zowel de zogenaamde religieuze geboden (zoals de shabbat, gebed, spijswetten) als de ethische geboden (de regels die de relatie tussen mensen onderling betreffen). De "megilla" Esther is de rol waaruit het verhaal van Esther wordt voorgelezen. Zowel op de avond dat Poeriem ingaat als op de daaropvolgend ochtend wordt de "megilla" in de synagoge voorgelezen.

Het is ook traditie je te verkleden en speciaal gebak te eten: de zogenaamde hamansoren en kiesjeliesj (zie: Israelische cuisine). Op Poeriem brengt men wat lekkere hapjes naar vrienden en bekenden. Bovendien wordt je geacht tsedaka (liefdadigheid) te geven aan minstens twee goede doelen.

Het feest wordt vaak vergeleken met het carnavals feest, omdat het uitbundigheid en vreugde kent, met vrolijke liedjes en verkleedpartijen.